موضوع تحقیق :(( منابع آب استان گلستان))
برای مشاهده به ادامه مطلب بروید
آبهاى سطحى محدوده استان گلستان شامل چهل شاخه رودخانه بزرگ و کوچک است که در چهار حوزه آبریز گرگانرود، اترک، قره سو و خلیج گرگان جریان دارند. مجموع پتانسیل آبهاى سطحى استان 1235 میلیون مترمکعب و حجم بهرهبردارى شده 7/644 میلیون مترمکعب مىباشد.
مجموع پتانسیل آبهاى زیرزمینى استان حدود 1250 میلیون مترمکعب و حجم بهرهبردارى شده 44/877 میلیون مترمکعب، با این توصیف کل پتانسیل منابع آب استان 485/2 میلیارد مترمکعب و حجم آب بهرهبردارى 1/1522 میلیون مترمکعب معادل 62 درصد مىگردد.
تعدادى از رودخانههاى این استان عبارتند از:
1ـ قره سو
این رود از ارتفاعات کوه قلعه ماران (موران) سرچشمه مىگیرد و بعد از گذشتن از چندین دهستان بین بندر ترکمن و بندر گز به خلیج گرگان مىریزد.
2ـ گرگان رود
گرگان رود یکى از مهمترین رودخانههاى استان گلستان به شمار مىرود و در تمامى دشت گرگان جریان داشته و آن را به دو قسمت تقسیم مىکند. سطح حوضه آبگیر آن به مساحت 10250 کیلومتر مىباشد و جهت بستر اصلى آن از شمال شرقى به جنوب غربى است.
سرچشمه رودخانه از ارتفاعات گلیداغ و کور داغ و قلعه ماران (موران) بوده و طول آن سیصد کیلومتر است.
زمین اطراف رودخانه رسى بوده و یکى از حاصلخیزترین خاکهاى کشور است و مزارع بزرگ توتون در اطراف گرگان رود قرار گرفته است.
3ـ رودخانه اترک
این رود از کوههاى استان خراسان (ارتفاعات شرق شهرستان قوچان سرچشمه مىگیرد. طول آن 545 کیلومتر در قسمت شمالى استان با جهت شرقى ـ غربى جریان دارد. مهمترین شاخههاى آن شامل سومبار، آجى سو، آق سو، خرتوت و... مىباشد. متوسط حجم سالانه آب آن در محل ایستگاه چات 534 میلیون مترمکعب ثبت شده است.
دیگر رودخانههاى استان گلستان عبارتند از:
رودخانههاى نکا که از شاهکوه واقع در گرگان و تنگه شمشیربرى سرچشمه مىگیرند و به دریاى خزر مىریزند.
رودخانههاى زرین گل که از درههاى شمال کوه ابر و رودخانه کفشگیرى سرچشمه مىگیرد و به رودخانه قره سو مىریزد.
رودخانههاى بالاجاده، مایان، چقر، شیرداربن، زیلان، خاصه رود، نوچمن، شوریان زواردشت و جردلى به رودخانه قره سو مىریزند.
رودخانه حاجى لر که از اتصال دو رودخانه چهل چاى و نرم آب تشکیل مىیابد و به رودخانه گرگان ملحق مىشود.
رودخانه نوده از ارتفاعات خوش ییلاق و رودخانه اوغان از ارتفاعات شمالى نردین و دانیال و رودخانه ساریسو از کوههاى گلیداغ سرچشمه گرفته و به رودخانه گرگان مىریزد.
سدها
سدهاى مخزنى بزرگى براى مهار آبهاى سطحى در استان گلستان شامل:
سد مخزنى وشمگیر بر روى رودخانه گرگانرود،
سد مخزنى کوثر بر روى رودخانه گرمابدشت،
مجموعه تاسیسات آلاگل (رودخانه اترک)، حجمى معادل 2/162 میلیون کیلومترمکعب آب را مهار و تنظیم نموده است.
همچنین از طریق احداث بندهاى انحرافى و احداث ایستگاههاى پمپاژ و آبگیرها و آببندها به میزان 27/148 میلیون مترمکعب به آب تنظیمى استان افزوده شده است.
دیگر منابع آبى استان عبارتست از:
ـ چشمه
این استان داراى چشمه سارهاى متعددى مىباشد. یکى از آنها به نام چشمه لال حدود 23 کیلومتر از گالیکش و 1 کیلومتر از جاده اصلى فاصله دارد و داراى مناظر بسیار زیبایى است.
ـ تالابهاى بین المللى گلستان
این تالابها شامل تالاب آلاگل، آجى گل، آلماگل در دشت وسیع ترکمن صحرا و نزدیکى مرز ایران و ترکمنستان در بخش داشلى برون (اینچه برون) واقع گردیده و فاصله این تالابها از یکدیگر بسیار نزدیک است.
فاصله تالابهاى یاد شده تا گرگان 62 کیلومتر و تا گنبد کاووس 76 کیلومتر است. این تالابها داراى آب و هواى مدیترانهاى و پرندگان مهاجر مىباشند.
تالاب گمیشان نیز یکى از تالابهاى بین المللى مىباشد که در حاشیه شرقى دریاى خزر واقع شده که به علت بالا آمدن آب دریا سطح آن وسیعتر و یکى از تالابهاى مهم و منحصر به فرد در شمال کشور است.
این تالاب که تعداد بسیار زیادى از پرندگان آبزى را به خود جلب مىکند از یک طرف به مرز ترکمنستان و از طرف دیگر به دریاى خزر متصل است.
ـ دریاى خزر
دریاى خزر با وسعتى حدود 438000 کیلومتر مربع به عنوان بزرگترین دریاچه جهان به شمار مىرود. خلیج گرگان در جنوب شرقى یکى از دو بریدگى مهم آن است.
وجود دریاى خزر نقش تعیین کنندهاى در آب و هواى ساحل شمال ایران دارد و زیبایىهاى بىنظیر این منطقه به موجودیت و حفظ شرایط زیستى این دریا بستگى دارد.