موضوع تحقیق:((نا همواری های استان سمنان))

موضوع تحقیق:((نا همواری های استان سمنان))

برای مشاهد به ادامه مطلب بروید

ناهموارى‏ها

استان سمنان در دامنه‏هاى جنوبى سلسله جبال البرز واقع شده که ارتفاع آن از شمال به جنوب کاسته شده و سرانجام به دشت کویر ختم مى‏گردد. رشته کوههاى البرز از کوههاى طالش در مغرب شروع و تا ارتفاعات خراسان در مشرق کشیده شده است و این رشته ممتد از نظر جهت‏گیرى در مشرق و مغرب تفاوت‏هایى پیدا مى‏کند. تا حبله رود در قسمت مغرب، جهت کوه‏ها از شمال غربى به سوى جنوب شرقى است. در حالى که در مشرق این رودخانه امتداد این کوه‏ها جهت معکوس دارد، یعنى از جنوب غربى به طرف شمال شرقى متوجه مى‏شود. این دیوار به صورت قوس بزرگى است که به سمت شمال باز مى‏شود و مناطق پست و مسطح اطراف دریاى خزر را از فلات مرتفع مرکزى ایران (استان سمنان) جدا مى‏کند.

ارتفاعات شمال این استان در جنوب این دیوار کوهستانى قرار گرفته است که مشخصات آن در ذیل مى‏آید:

بخش شرقى البرز

کوه‏هاى البرز شرقى نسبت به البرز غربى، که ارتفاعات آن رو به نقصان مى‏گذارد، کم عرض‏تر و باریک‏تر هستند؛ تا آنجا که در 200 کیلومترى شرق دریاى خزر ارتفاعات آن به دشت «آرموت لى» منتهى مى‏شود.

عرض رشته کوه البرز در این منطقه از 120 کیلومتر در فیروزکوه در فاصله بین دامغان و گرگان به 60 کیلومتر تقلیل یافته و در شمال شرقى شاهرود فقط به 30 کیلومتر مى‏رسد.

در قسمت شرقى از ارتفاعات البرز هم به همین نسبت کاسته مى‏شود، به طورى که در حوالى جاجرم در قلعه خورکوه ارتفاع آن به 2819 متر رسیده و از آن پس به صورت فلاتى با ارتفاعات ناچیز در مى‏آید.

مهم‏ترین ارتفاعات البرز شرقى در ناحیه استان سمنان عبارتند از:

سلسله جبال البرز در سمنان

کوه‏هاى البرز با ارتفاع متوسط 3200 متر، شهرستان سمنان را از استان مازندران جدا مى‏سازد و قله معروف آن «نى‏زوا» در شمال غربى شهمیرزاد واقع شده است.

سلسله جبال البرز در شاهرود

این قسمت از البرز منبع اصلى رودها و قنوات این منطقه مى‏باشد. در قسمت جنوبى این سلسله اصلى، کوههاى کم ارتفاع موازى با رشته اصلى کشیده شده که آنها نیز با نزدیک شدن به دشت کویر کم ارتفاع‏تر مى‏شوند.

قلل مهم این ارتفاعات، قله «خوش ییلاق» با 2802 متر، قله «خیاشک» با 2670 متر و قله «ابر» با ارتفاع 2630 متر مى‏باشند.

سلسله جبال شمال دامغان

رشته کوه‏هایى به نام «سفید کوه» در شمال دامغان قرار گرفته که تا شاهکوه امتداد دارند. در حد فاصل بین دامغان و سمنان شاخه‏اى از سفید کوه جدا گشته، به طرف کویر نمک فرو مى‏افتد که کوههاى آن «سلطان شاهرخ» و «پنجکوه» مى‏باشند.

کوه‏هاى شمال گرمسار

کوه‏هاى شمال گرمسار، رودخانه حبله رود را بریده و به دو قسمت تقسیم کرده است. این کوه‏ها مانند حصارى در شمال شهر گرمسار قرار گرفته است. مهمترین قلل آن «سولک» و «سرهُر» و «کلرز» مى‏باشند.

دشت‏ها

اگر چه در این استان، دشت کویر و ارتفاعات البرز، نقش محدود کنندگى وسعت آن را به عهده دارند، اما رشته کوه‏ها یى که از شمال جدا گردیده ارتباط بین شهرها را گاهى قطع مى‏کند. رشته کوه‏هاى پراکنده جنوبى این استان، دشتهایى را به وجود آورده که از آن جمله مى‏توان دشت گرمسار، ایوانکى، چاله دامغان، میامى و مخروط افکنه شاهرود را نام برد.