موضوع تحقیق :(( پوشش گیاهی استان سمنان ))
برای مشاهده به ادامه مطلب بروید
هر چه از سمت کویر به طرف شمال و دامنههاى جنوبى سلسله جبال البرز پیش مىرویم، پوشش گیاهى را مىتوان به صورت کویرى و نیمه کویرى و در شمال و شمال غربى، گیاهان نیمه سردسیرى و کاملاً سردسیرى را مشاهده نمود.
در نواحى کویرى مراتع کویرى با پوشش گیاهى تنک اکثرا به صورت بوتهها و درختچهها و انواعى شامل: «شوره گز»، «خارشتر»، «اسپند»، «گون»، «درمنه»، خانواده «اسفناجیان»، «ورک»، «ختمى»، «علفهاى گندمى»، «تاج ریزى» و «تاج خروس» به صورت غالب دیده مىشود.
به طور کلى مراتع کویرى به علت خشکى هوا، کمبود رطوبت، شورى خاک و ماسههاى نرم و غلتان طبعا از پوشش گیاهى فقیرى برخوردار بوده و از نظر درجهبندى، اراضى پست محسوب مىشوند.
به تدریج هر چه از حاشیه کویر به سمت دامنههاى جنوبى سلسله جبال البرز پیش مىرویم با افزایش ارتفاع، تغییر جنس خاک، افزایش مقدار رطوبت و تغییر درجه حرارت، نوع پوشش گیاهى تغییر کرده و به طرف نمونههاى نیمه سردسیرى و سردسیرى و در قسمت شمالى مراتع کاملاً ییلاقى جلب نظر مىنماید، به طورى که مىتوان گفت با یک فاصله حدود 30 کیلومتر از حاشیه کویر به سمت دامنه قسمت عمدهاى از منطقه داراى پوشش گیاهى جالبى مىباشد. البته این پوشش در نقاط مختلف از نظر تراکم کاملاً متفاوت مىباشد.
در حد فاصل بخش مهدیشهر (سنگسر) و سمنان، گیاهانى نظیر «خارشتر»، «اسپند»، «شوره»، «هندوانه ابوجهل»، «تیغهاىکنگرمانند»، «ختمى»، نوعى «گون»، «درمنه» و انواعى از «گندمیان» به چشم مىخورد.
با عبور کردن از منطقه مهدیشهر به طرف حاشیه شمالى، آثار پوشش جنگلى که از دستبرد روستاییان تا حدودى مصون نگه داشته شده، به صورت درختان خانواده «کاجیان» (سوزنى برگان) به خصوص «ارس»، «سرو»، «بنه» و درختچه «زرشک» نمایان مىشوند و در مناطقى که پوشش گیاهى غنى است گیاه غالب از تیره گندمیان مىباشد.
در منطقه شهمیرزاد گیاهان خودرو، شامل: «گون»، «درمنه»، گیاهان تیره «گندمیان»، «نعناییان»، «تیغهاىکنگرمانند»، «اسفند فرفیون»، «گل قاصد»، «بومادران»، «کاسنى»، «گزنه» و «گل سرخ وحشى» (نسترن) به وفور دیده مىشود.
همچنین در قسمتهایى از سطح استان، پارهاى از گیاهان نظیر «کتیراى صنعتى» که از آن «صمغ» استخراج مىشود و «زیره سیاه وحشى» که ارزش تغذیهاى فراوانى براى گوسفندان دارا مىباشد و همچنین گیاهانى نظیر «کُما» که از آن صمغ با ارزش «باریجه» استخراج مىگردد و گیاه معروف «افدرا» (ریش بز) که از آن براى ساختن شربتهاى سینه استفاده مىشود و نیز گیاه «آنابازین» که از آن مىتوان براى استخراج سموم گیاهى استفاده نمود، ولى براى تغذیه دامها زیان آور است یافت مىشود.
این گیاه در منطقهاى بین شاهرود و دامغان به دست مىآید. همچنین گیاه «خطمى» که ارزش دارویى دارد، به صورت پراکنده یافت مىشود. از دیگر گیاهانى که مصرف دارویى دارند مىتوان «شیرین بیان» و «بومادران» را نام برد. در منطقه «خوش ییلاق»، واقع در شمال شهرستان شاهرود، پوشش گیاهى به صورت جوامع گیاهى متنوعى است که این تنوع به صورت جنگلهاى «راش» و «بلوط» و «ارس» در شیبهاى شمالى و شمال غربى منطقه شروع و به جوامع استپى خشک «درمنه» و «اسپند» در جنوب ختم مىشود.
در منطقه «خوارتوران» واقع در جنوب شرقى شاهرود پوشش گیاهى شامل گیاهان: «دم روباه»، «کاروان کش»، «افدرا»، «شور»، «تاغ»، نوعى «سیف»، «گز»، «قیچ»، «اسپند»، «جارو»، «گون»، «درمنه»، «کما»، «فرفیون»، «چوبک اسکنبیل» و «خارشتر» بوده که شیبهاى پوششى مختلفى را در منطقه تشکیل مىدهد.
لازم به ذکر است که گونههاى «تاغ» و «آتریلک» موجود در منطقه، که توسط سرجنگلدارى در سطح منطقه نسبت به کشت آن ترویج گردیده است، از گونههاى گیاهى بسیار با اهمیت است که علاوه بر تأمین علوفه دامى در تثبیت شنهاى روان و جلوگیرى از گسترش کویر نیز بسیار مفید و مؤثر مىباشد.
جنگل از کل مساحت 9153800 هکتارى استان سمنان، عرصه منابع طبیعى سطحى معادل 7906226 هکتار شامل مراتع، جنگلها، بیابان و شنزارها و بقیه را اراضى کشاورزى و محدوده شهرها و روستاها و بیابانهاى غیر قابل احیاء (شورهزارها) تشکیل مىدهند.
در حال حاضر حدود 30 درصد از سطح خشکیهاى کره زمین پوشیده از جنگل مىباشد که در ایران حدود 7 درصد از مساحت کل کشور زیر پوشش جنگل است و استان سمنان با داشتن حدود 225000 هکتار جنگل طبیعى و 66226 هکتار جنگل دستکاشت، فقط حدود 3 درصد از عرصه آن پوشیده از جنگل مىباشد.